قانون كار و بيمه بيكاري

قانون كار و بيمه بيكاري: ماده 30 قانون كار مقرر مي دارد “چنانچه كارگاه بر اثر قوه قهريه (زلزله،سيل و امثال اينها) و يا حوادث غير قابل پيش بيني (جنگ و نظاير آن) تعطيل گردد و كارگران آن بيكار شوند پس از فعاليت مجدد كارگاه، كارفرما مكلف است كارگران بيكار شده را در همان واحد بازسازي شده و مشاغلي كه در آن بوجود مي آيد به كار اصلي بگمارد”

با توجه به تبصره ماده فوق،دولت مكلف است در اجراي اصل بيست و نهم قانون اساسي و با استفاده از درآمدهاي عمومي و درآمدهاي حاصل از مشاركت مردم و نيز از طريق ايجاد صندوق بيمه بيكاري نسبت به تامين معاش كارگران بيكار شده كارگاههاي موضوع ماده 4 اين قانون و با توجه به بند 2 اصل چهل و سوم قانون اساسي،امكانات لازم را براي اشتغال مجدد آنان فراهم نمايد.

قانون آزمايشي بيمه بيكاري كه در تاريخ 24/3/1366 به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده و براي مدت 3 سال اجرا شد از 6/5/1369 جاي خود را به قانون بيمه بيكاري مصوب 26/6/1369 مجلس شوراي اسلامي داد كه اجراي آن كماكان ادامه دارد.

مشمولین قانون بیمه بیکاری

ماده يك قانون بيمه بيكاري كليه مشمولين قانون تامين اجتماعي كه تابع قوانين كار و كار كشاورزي هستند را مشمول مقررات قانون بيمه بيكاري دانسته است.

چه کسی بیمه بیکاری نمیگیرد؟

بنابراين مشمولان قانون بيمه بيكاري و استفاده كنندگان از مقرري بيمه بيكاري كساني هستند كه مشمول هر دو قانون كار و تامين اجتماعي باشند به اين لحاظ اشخاصي كه تحت پوشش قانون تامين اجتماعي بوده ولي از نظر استخدامي تابع مقررات قانون كار نباشند مشمول برخورداري از مزاياي مقرر در قانون بيمه بيكاري قرار نمي گيرند ضمن اين كه بازنشستگان و از كار افتادگان كلي،صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بيمه شدگان اختياري و اتباع خارجي از شمول مقررات قانون بيمه بيكاري مستثني مي باشند.

از منظر قانون بيمه بيكاري،بيكار به كسي گفته مي شود كه مشمول قوانين كار و تامين اجتماعي بوده و بودن ميل و اراده بيكار شده و آماده بكار باشد در عين حال، بيمه شدگان مشمول قانون كار كه به علت تغيير ساختار اقتصادي واحد مربوط و يا به علت بروز حوادث قهريه و غيرمترقبه بيكار موقت شناخته مي شوند حسب مورد با تاييد شورايعالي كار و معرفي اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي محل از مقرري بيمه بيكاري استفاده خواهند كرد.

پرداخت بیمه بیکاری بر عهده کیست؟

سازمان تامين اجتماعي مكلف است با دريافت حق بيمه بيكاري به كارگران مشمول قانون كار كه تحت پوشش قانون تامين اجتماعي قرار داشته و بيكار بدون ميل واراده شناخته مي شوند مقرري بيكاري پرداخت نمايد.

شرایط دریافت بیمه بیکاری

كارگران مشمول قانون كار چنانچه قبل از بيكاري شده حداقل 6 ماه سابقه پرداخت حق بيمه نزد سازمان تامين اجتماعي داشته و از تاريخ بيكاري ظرف مدت 30 روز  مراتب بيكاري را به اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي محل اعلام و آمادگي خود را براي اشتغال به كار تخصصي و يا مشابه آن اطلاع دهد استحقاق دريافت مقرري بيمه بيكاري را خواهد داشت.

اگر بيمه شده بيكار در فرجه 30 روزه مراتب بيكاري را به واحد كار اعلام نكند در صورت داشتن عذر موجه و با تشخيص هيات حل اختلاف قانون كار،مراجعه بعد از 30 روز تا 3 ماه نيز امكان پذير خواهد بود.

گرچه حسب ماده 4 قانون بيمه بيكاري، بيمه شده بيكار با معرفي كتبي واحد كار و امور اجتماعي محل از مزاياي اين قانون منتفع خواهد شد و در اين رابطه برابر ماده 4 آيين نامه اجرايي قانون بيمه بيكاري، بيكار از نظر اين آيين نامه بيمه شده اي است كه بدون ميل و اراده بيكار شده و آماده كار باشد و نيز تشخيص بيكاري بدون ميل و اراده و تاريخ وقوع بيكاري را به عهده اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي محل قرار داده است،اما در عمل غير از موارد تغيير ساختار و حوادث قهريه و غيرمترقبه كه كارگران بيكار حسب مورد با تاييد شوراي عالي كار و معرفي اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي محل از مقرري بيمه بيكاري استفاده خواهند كرد.

در ساير موارد وقتي كه كارگر بيمه شده بيكار مراتب بيكاري خود را ظرف 30 روز به اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي محل اعلام مي كند درخواست وي براي استفاده از مقرري بيمه بيكاري در هياتهاي تشخيص و حل اختلاف قانون كار مورد بررسي و رسيدگي قرار گرفته و در اين زمينه احراز بيكاري بدون ميل و اراده كارگران براي برخورداري از مقرري بيمه بيكاري با اين مراجع مي باشد.

بعد از تشخيص و احراز بيكاري بدون ميل واراده كارگر در مراجع حل اختلاف،اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي محل وي را كتبا جهت استفاده از مقرري بيمه بيكاري به سازمان تامين اجتماعي معرفي مي نمايد و كارگر بيمه شده اي كه به اين ترتيب بيكاري بدون ميل واراده او مورد تاييد مراجع حل اختلاف قانون كار قرار گرفته باشد با توجه به سابقه پرداخت حق بيمه و مطابق جدول مربوطه از مقرري بيمه بيكاري برخوردار مي شود كه در اين خصوص :

حداكثر استفاده از مقرري بيمع بيكاري براي كارگران مجرد 36 ماه و براي متاهلين يا متكفلين 50 ماه مي باشد.

قابل ذكر اين كه مدت دريافت مقرري بيمه بيكاري به دليل عدم رابطه كاري و مزدي بين كارگر و كارفرما در ايام استفاده از مقرري بيمه بيكاري جز سابقه كارگاهي و سنوات خدمت كارگران به حساب نيامده بلكه اين مدت صرفا جز سوابق پرداخت حق بيمه آنان نزد سازمان تامين اجتماعي از نظر بازنشستگي،از كار افتادگي و فوت محسوب مي شود.

علل قطع بیمه بیکاری

كارگران بيمه شده اي كه از مقرري بيمه بيكاري استفاده مي كنند در موارد زير مقرري بيمه بيكاري آنان قطع خواهد شد:

الف) وقتي كارگر مجدد به كار اشتغال پيدا كند

ب) بدون عذر موجه از شركت در دوره هاي كارآموزي يا سواد آموزي خودداري نمايد

ج) بيمه شده بيكار از قبول شغل تخصصي خود و يا شغل مشابه پيشنهادي خودداري كند

د) بيمه شده بيكار ضمن دريافت مقرري بيمه بيكاري،مشمول استفاده از مستمري بازنشستگي و يا از كارافتادگي كلي شود

  ه) كارگر بيمه شده بيكار به نحوي از انحا با دريافت مزد ايام بلاتكليفي به كار مربوط اعاده گردد.

كارگران بيمه شده بيكاري كه در زمان دريافت مقرري بيمه بيكاري با معرفي اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي به شغل يا مشاغلي كمارده شوند كه ميزان حقوق  و مزاياي آنان كمتر از ميزان مقرري بيمه بيكاري باشد مابه تفاوت حقوق و مزاياي دريافتي تا ميزان مقرري بيمه بيكاري متعلقه توسط سازمان تامين اجتماعي به آنان پرداخت خواهد شد.

بیمه بیکاری سربازان!

كارگران بيمه شده بيكاري كه در حين استفاده از مقرري بيمه بيكاري به خدمت نظام وظيفه عمومي اعزام مي گردند در صورتي كه متاهل نباشند قطع مي گردد و پس از پايان خدمت وظيفه عمومي در صورت عدم اشتغال،با معرفي اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي،مجددا نسبت به باقيمانده مدت استحقاقي،مقرري بيمه بيكاري آنان برقرار خواهد شد

بیمه بیکاری محکومین (زندانیان)

در مورد كارگراني كه در حين استفاده از مقرري بيمه بيكاري بر اساس احكام صادره از سوي مراجع ذيصلاح بازداشت يا زنداني مي گردند در صورت صدور راي مراجع مذكور مبني بر مجرميت آنان،مشروط بر آن كه متاهل نباشند پرداخت مقرري بيمه بيكاري آنان متوقف مي گردد و پس از گذران دوره محكوميت به شرط عدم اشتغال،با معرفي اداره تعاون،كار و رفاه اجتماعي مجددا براي باقيمانده مدت برقرار مي گردد.

صفحه اصلی

ضمائم قانونی این پست:

قانون آزمايشي بيمه بيكاري مورخ 24/3/1366 مصوب مجلس شوراي اسلامي

قانون بيمه بيكاري مصوب 26/6/1369 مجلس شوراي اسلامي

 آیین نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری